Kariyer Hedefleri İle İlgili Bilgilendirici Görüşme
Bilgilendirici görüşme, çalışmayı düşündüğünüz iş yerinde çalışan bir kişiden işi hakkında bilgi sahibi olabilmek için o kişiyle en fazla bir saatlik yüz yüze veya telefonla yapılan görüşmedir.
Bir meslekle ilgili kitaplarda yazan bilgiler sadece işin tanımını yapan genel bilgiler olup, güncelliğini yitirmiş eski bilgiler olabilir. Bir mesleği/işi yapan kişiden işyerinde öğrenilecek bilgi daha güncel, doğru ve ayrıntılı olduğundan, kariyer hedefinizdeki iş hakkında bilgi edinmenin en iyi yollarından biri de o kişiyle konuşmaktır. Aynı zamanda bu tarz iletişim kariyer planlama sürecinize olumlu bir katkı yapar. Birçok insan işleri hakkında görüşme yapmaktan özellikle siz de o işle ilgileniyorsanız hoşlanır.
Görüşme esnasında iş tanımı, çalışma ortamı, çalışanların nitelikleri ve bu işi nasıl seçtiği ve seçildiği, iş memnuniyeti ile ilgili sorular sorabilir, çalışılan mekanı görebilirsiniz. Bilgilendirici görüşme sayesinde seçeceğiniz kariyer alanını daha ayrıntılı anlayabilirsiniz. Ayrıca iş arama sürecinde yapacağınız mülakatlar için de ön hazırlık olacaktır.
Görüşme yapılacak en uygun kişi öğrenmek istediğiniz işte halen çalışan veya kısa bir süre önce bu işten ayrılmış kişiler olabileceği gibi daha önce ilgilendiğiniz işte çalışmış akademisyenler de olabilir.
Seçmeyi planladığınız kariyer alanında çalışan görüşme yapacağınız kişiyi bulmak ve randevu ayarlayabilmek için ailenizden, arkadaşlarınızdan, çevrenizden, Gazi Üniversitesinde yapılan kariyer günleri veya etkinlikler sırasında gelen firma temsilcilerinden yararlanabilirsiniz. Bilgilendirici görüşme yapmak istediğiniz kişiye ulaşmak için telefon veya e-posta kullanabilir ya da çalıştığı şirketi ziyaret edebilirsiniz.
Bilgilendirici görüşme yapmak istediğiniz kişiden randevu alabilmek için kendinizi tanıtarak onunla görüşmeyi neden istediğinizi anlatıp, görüşmeye ikna etmeniz gerekmektedir. Bunun içinde çok kısa bir süreniz vardır. Söyleyeceklerinizi önceden planlayarak pratik yapmanız konuşmanızı daha kolay bir hale getirir.
Bilgilendirici görüşme yapmak istediniz kişi ile ilk defa konuştuğunuzda randevu alabilmek için şu şekilde görüşebilirsiniz:
“Merhaba……..bey/hanım
Ben…….( isminiz). İsminizi ……. (ismini duyduğunuz kişinin adı)‘dan duydum, sizi aramamı söyledi. Gazi Üniversitesinde….. bölümünde halen öğrenciyim. Mezuniyet sonrası çalışmayı düşündüğüm kariyer alanlarından biri de sizin çalıştığınız…….alanı. ………şirketinde……… bölümündeki başarılarınızı öğrendim. Bana birkaç tavsiye ve rehberlikte bulunmanızı rica edecektim. Henüz bir iş aramıyorum. Gelecekle ilgili kariyer planlaması yapıyorum. Size birkaç soru sorma şansını bana verirseniz çok sevinirim. Sizden öğreneceğim çok şey olduğuna eminim. Ara tatilinde sizin için müsait bir zamanda bir görüşme yapabilir miyiz? Ya da en fazla yarım saatlik bir telefon görüşmesi yapmak için zamanınız var mı?”
Konuştuğunuz kişi sizin orada çalışmak için aradığınızı düşünüp, şirkette açık pozisyon olmadığını ya da işe alımlarda kendisinin yetkili olmadığını söyleyebilir. Henüz bir iş aramadığınızı, iş görüşmesi talep etmediğinizi, sadece işle ilgili bilgi sahibi olmak istediğinizi açıkça söyleyin. Bu konuşmayı yapmadan önce bir arkadaşınızla pratik yapın.
Başarılı Bir Bilgilendirme Görüşmesi İçin neler Yapılmalı
Görüşmeye gitmeden önce görüşme yapacağınız kişiye soracağınız soruları hazırlayın. Sorularınız kısa cevap gerektiren sorular yerine kariyer planınızdaki ilgilendiğiniz alanla ilgili konuları kapsayacak sorular olmalıdır. Görüşme yaptığınız kişiye “ilgilendiğiniz alanla ilgili olan bu işe nasıl başladığı, neden bu işle ilgilendiği, bulunduğu kariyere nasıl ulaştığı, hangi yolları izlediği” gibi kişi odaklı sorular sorarak görüşmeye başlayabilirsiniz. Görüşme yatığınız kişiye onunla ilgili olduğunuzu hissettirin. “İşinizden bahseder misiniz? İşiniz hakkında bilgi verir misiniz?” gibi sorularla görüşmeye başlamayın. Görüştüğünüz kişi ucu açık bu sorulara vereceği cevabı nasıl başlatacağını bilemeyebilir. Sorularınız daha net, cevaplanabilir ve tamamlayıcı olmalıdır. Vermiş olduğu cevapları tam anlamadığınızda örneklendirmesini isteyebilirsiniz. Görüşmenizde geçen konuları sonradan hatırlamak için not alabilirsiniz. İş yerini gezmeyi talep edin. Böylece çalışanların çalışma ortamlarını, kılık kıyafetlerini, birbirleriyle olan iletişimlerini v.b. hususları gözlemleyebilirsiniz. Özgeçmişinizi hazırlamışsanız altyapınızı göstermek için yanınızda bulundurun. Beceri ve deneyimlerinizi geliştirmek için nelere ihtiyacınız olduğunu, Özgeçmişinizi nasıl geliştirebileceğiniz gibi tavsiye nitelikli sorular sorabilirsiniz. Ancak özgeçmişinizi iş bulma niyeti ile getirmediğinizi belirtmelisiniz. Konuşkan ve cana yakın olmaya özen gösterin.
Örnek Sorular:
- Görüşülen kişiye ilişkin sorular:
- Eğitiminizden bahseder misiniz?
- Bu alanda çalışmaya nasıl başladınız?
- Bu işten önce farklı ya da başka işlerde çalıştınız mı?
- Halen bulunduğunuz bu konuma nasıl geldiniz?
- Sizin bu işi yapmanızı sağlayan en önemli etken nedir?
- Gelecekle ilgili planlarınız nelerdir?
- Yaptığı işe ilişkin sorular:
- Normal bir işgününde ne yaparsınız? Çoğunlukla neler yaparsınız?
- İşinizde en çok nelerden hoşlanırsınız? İşinizin sevdiğiniz yönleri nelerdir?
- Hangi tür sorunlarla karşılaşırsınız?
- Bu işi yapmak için hangi bilgi ve becerilere sahip olmak gerekir?
- Bu işle ilgili başka hangi kariyer alanları mevcuttur?
- Kariyer alanına ilişkin sorular:
- Bu alanda daha fazla bilgi edinebileceğim dergi, makale varsa önerebilir misiniz?
- Bu alanda çalışma ortamı nasıldır? Bir üst basamak ya da pozisyona geçebilmek için ne yapmak gerekir? Ne kadar sürede bir üst pozisyona geçilebilir?
- Bu sektörde çalışılabilecek farklı alanlar varsa bu alanlar nelerdir?
- Bu alanda çalışmak için gereken önkoşullar nelerdir?
- Öğrencilere yardımcı olabilecek bu alanda kurslar, sertifika programları var mıdır?
- Mezuniyet sonrası hangi sektörde işe başlar ve deneyim edinirsem bu alanda daha nitelikli olurum?
- Bu alan gelişmeye açık bir alan mıdır? Bu alanda çalışan insanlara talep var mıdır?
- Bu alan çalışanlar açısından ne kadar esnekliğe sahip bir alandır? Çalışanlar kendilerini ifade edebilirler mi? İş saatleri nedir? Yeniliklere açık mıdır?
- Kariyer planınız ve iş arayışınıza ilişkin sorular:
- Eğitimim, bilgi ve becerilerim, deneyimlerim ve kişiliğim bu alanda çalışmama sizce ne kadar uygun?
- Bu alandaki iş alımlarına ilişkin duyuruları nerelerden takip edebilirim?
- Bu alandaki başvurularımda sizi referans olarak gösterebilir miyim? Bana söylemek istediğiniz başka bir şey ya da tavsiyeleriniz var mı?
Bilgilendirici görüşmeden sonra öğrendiklerinizin, üzerinizde bıraktığı olumlu ve olumsuz izlenimleri düşünün. Çalışma ortamlarının ve işlerin iş yerine göre farklı olduğunu unutmayın. Bunun için bir kişinin düşüncesiyle o sektörle ilgili genel bir yargıya varmayın. Daha çok bilgi edinmek için bu alanda çalışan başka kişilerle görüşmeye devam edin. Görüştüğünüz kişilere teşekkür notu ya da e-postası gönderebilirsiniz. Sizden haber aldıklarına memnun olurlar ve böylece kendiniz ve Gazi Üniversitesi ile ilgili daha iyi bir izlenim bırakırsınız. Daha fazla bilgiye ihtiyaç duyabilirsiniz, bu kişi ile iletişim yollarını hep açık tutmayı unutmayın.
Kaynak: Penn State Unıversty Career Guide